Шарҳи бозори кортҳои пардохтӣ

Рушди бозори кортҳои пардохтӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон яке аз омилҳои муҳимтарин дар ҳалли масъалаи рушди низоми ҳисоббаробаркуниҳои ғайринақдӣ ҷиҳати коҳиш додани ҳаҷми пули нақд дар муомилот мебошад. Барои ҳалли масъалаи зикргардида, Бонки миллии Тоҷикистон дар якҷоягӣ бо ташкилотҳои қарзӣ барои вусъат додани истифодабарии кортҳои пардохтии бонкӣ дар савдои чакана ва қабули онҳо ҳангоми пардохти молу хизматрасониҳо чораҳои зарурӣ андешида истодааст.

Айни замон, аз ҷониби ташкилотҳои қарзии Ҷумҳурии Тоҷикистон кортҳои пардохтии Низоми пардохти миллӣ “КОРТИ МИЛЛӢ”, низомҳои пардохтии байналмилалии Visa ва Masterсard, кортҳои муштараки (кобрендинг)  низомҳои пардохти UnionPay ва НПМ ”КОРТИ МИЛЛӢ ва кортҳои пардохтии низомҳои дохилии ташкилотҳои қарзӣ  ба муомилот бароварда шуда истодаанд.

Тибқи ҳисоботи оморӣ ба санаи 1 июли соли 2017, миқдори умумии кортҳои пардохтии баровардашуда 1 686,4 ҳазор ададро ташкил доданд, ки  нисбат ба санаи 1 июли соли 2016 8,1% зиёд гардидаанд. Аз ин микдор, 80,5% кортҳои Низоми пардохти миллии “КОРТИ МИЛЛӢ”, 14,3% кортҳои низомҳои пардохтии байналмилалӣ (Visa ва Masterсard), 4,7% кортҳои пардохтии низомҳои дохилии ташкилотҳои қарзӣ  0,5% кортҳои пардохтии муштарак (UnionPay-НПМ ”КОРТИ МИЛЛӢ) мебошанд. 

Сохтори барориши кортҳои пардохтӣ

Ҳиссаи кортҳои пардохтии ба муомилот баровардашудаи ташкилотҳои қарзии Ҷумҳурии Тоҷикистон

Ҳиссаи асосии кортҳои пардохтии дар ҷумҳурӣ ба муомилот баровардашуда ин кортҳои пардохтии БДА ҶТ “Амонатбонк” мебошанд, ки 75,9%-и ҳаҷми умумии кортҳои баровардашударо ташкил медиҳад.

Шумора ва ҳаҷми амалиётҳо тавассути кортҳои пардохтӣ 

Ба санаи 1 июли соли 2017 дорандагони кортҳои пардохтӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ва берун аз он 8 433 ҳазор амалиёт ба маблағи умумии 3 879,8 млн. сомонӣ амалӣ карданд (нисбат ба санаи 1 июли соли  2016 шумораи амалиётҳо 2,3% ва ҳаҷми амалиётҳо 17,5% зиёд шуданд).

Вазни қиёсии миқдори амалиётҳои ғайринақдӣ дар нуқтаҳои савдо ва хизматрасонӣ  аз миқдори умумии амалиётҳо бо истифодаи кортҳои пардохтӣ ба санаи 1 июли соли 2017  4,5%-ро ташкил дод.

Динамикаи рушди инфрасохтори барои қабул ва хизматрасонии кортҳои пардохтӣ (адад)

Инфрасохтор барои хизматрасонии дорандагони кортҳои пардохтӣ дар ҷараёни афзуншавӣ қарор дорад. Ба интиҳои нимсолаи аввали соли 2017 шумораи дастгоҳҳо (терминалҳои электронӣ), ки барои пардохти ғайринақдӣ дар муассисаҳои савдо ва хизматрасонӣ истифода мешаванд, нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта 126,4% зиёд шудааст ва миқдорашон ба 1 399 адад расидааст.

Инфрасохтор оид ба қабул ва хизматрасонии кортҳои пардохтӣ дар минтақаҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон

Тибқи диаграммаи овардашуда, бештари инфрасохтори   хизматрасонии   кортҳои   пардохтӣ дар ш. Душанбе ҷалб шуданд ва дар минтақаҳои кишвар нисбатан камтар тараққӣ ёфта истодаанд.       

Бонки миллии Тоҷикистон аз рӯи фаъолияти низомҳои пардохтӣ назорат бурда, барои таъмини фаъолияти самаранок ва мунтазами низоми пардохтии Ҷумҳурии Тоҷикистон як қатор чорабиниҳо роҳандозӣ менамояд.

Бо мақсади рушди минбаъда ва такмили низоми пардохти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Бонки миллии Тоҷикистон барои татбиқи навовариҳо дар низоми пардохтҳои чакана ва рушди технологияҳои пардохтҳои мобилӣ шароити мусоид муҳаё намуда, дар ин самт бо тарафҳои манфиатдор ва пешниҳодкунандагони хизматрасониҳои пардохт ҳамкорӣ менамояд. Бонки миллии Тоҷикистон ба ҳамкориҳои мутақобили иштирокчиёни бозори кортҳои пардохтии бонкӣ дар доираи инфрасохтори пардохтии ягона  ва таъмини рақобати озоду одилона дар бозори хизматрасониҳои пардохт мусоидат хоҳад кард.